Rozwój mowy zaczyna się już w pierwszych miesiącach życia człowieka. Choć początkowo wydawane dźwięki nawet w najmniejszym stopniu nie przypominają konkretnych słów, to mają one ogromne znaczenie dla nauki mówienia. Jakie są etapy w rozwoju mowy u dziecka, czy można swoją pociechę jakoś w tym wesprzeć? Postaramy się znaleźć odpowiedzi na te pytania.
Kiedy dziecko zaczyna mówić?
Nie da się wskazać konkretnego momentu, w którym już wszystkie dzieci opanowują umiejętność mówienia. Niektóre maluchy zaczynają wypowiadać pojedyncze słowa, mając półtora roku, inne już w tym czasie potrafią złożyć proste zdanie. Opanowanie umiejętności porozumiewania się przy pomocy mowy jest kwestią bardzo indywidualną i w żadnym wypadku nie należy się martwić, jeśli nasze dziecko mając dwa lata, jeszcze nie mówi. Ważne jest natomiast to, czy w ogóle wydaje dźwięki i podejmuje próby komunikowania się słownie.
Zazwyczaj pierwsze w miarę wyraźne słowa są wypowiadane w okolicach pierwszych urodzin. Większość dzieci w tym wieku nazywa już najważniejsze dla niego rzeczy bądź osoby, takie jak tata, mama, baba, dziadzia. Roczne maluchy najczęściej potrafią też naśladować dźwięki wydawane przez zwierzęta, często próbują wydawać odgłosy takie jak samochód lub inne pojazdy.
Jak nauczyć dziecko mówić?
Nauka mówienia jest procesem zupełnie naturalnym, który odbywa się bez ingerencji innych osób, jednak dobrze jest go wspierać. Rodzice niemowląt mogą pomagać swojemu niemowlęciu w nauce mowy, ale nie tylko. Wpływ na prawidłowy rozwój aparatu mowy mają nawet pozornie nieistotne kwestie, takie jak dobór smoczka, czy rozszerzanie diety.
Aby pomóc dziecku we wzmacnianiu mięśni warg i języka należy karmić je piersią lub wybrać smoczek, który swoim kształtem imituje kształt brodawki sutkowej. Ponadto nie należy zbyt mocno rozdrabniać jedzenia (oczywiście gdy maluch potrafi już jeść stałe pokarmy), gdyż żucie i gryzienie bardzo pozytywnie wpływa na rozwój aparatu mowy. Bardzo dobrym zwyczajem jest też mówienie do dziecka całymi zdaniami, bez niepotrzebnego zdrabniania. Dużą wartość mają wszelkie zabawy, które zachęcają dzieci do wydawania dźwięków i powtarzania ich. Bardzo ważne jest również to, by dziecko miało szansę obserwować twarz, a zwłaszcza usta osoby, która do niej mówi.
Rozwój mowy u dziecka po 1. roku życia
To, co opisywaliśmy w poprzednim akapicie, ma miejsce w czasie pierwszych dwunastu miesięcy życia dziecka. Roczny maluch powinien już umieć wypowiadać najprostsze, dwusylabowe słowa rozumiejąc ich znaczenie. Co ważne, dziecko w tym wieku posiada już znacznie większy zasób słów, jednak nie potrafi ich jeszcze wymówić, dlatego pytane o coś, zazwyczaj wskazuje palcem na różne przedmioty, chcąc udzielić odpowiedzi.
Drugi rok życia to tzw. okres wyrazu, kiedy dziecko zaczyna łączyć samogłoski i spółgłoski w sylaby, a następnie wyrazy. Pojawiają się także dwuwyrazowe zbitki, takie jak np. mama daj, chce to itp.
Eh, mój syńcio ma 13 miesięcy i jeszcze nic nie mówi, chyba czas na jeszcze więcej zabaw edukacyjnych, bo o logopedzie nic Państwo nie piszą.
Jako rodzic wiem, jak ważne było dla mnie, to kiedy moje dziecko w końcu zrobi to i to. Rozwój mowy jest tak samo ważny jak pierwszy krok. Jednak jest tyle czynników, które na niego wpływają, że trudno o jakieś ramy. Zgadzam się z tym, że najważniejsze, by dziecko próbowało od pierwszych chwil się komunikować. Tutaj kluczowa jest też mowa niewerbalna. Sam kontakt wzrokowy, pokazywanie paluszkiem…
Mój syn ma jakąś blokadę, od dłuższego czasu wypowiada mniej więcej ten sam zestaw słów, nie chce powtarzać nowych. Zaczynam się tym trochę martwić.